Opeens weet je het, je gaat zelfhulpboeken schrijven

Wat is dat toch met al die zelfhulpboeken en de zogenaamde experts die deze lectuur eruit persen? Voorheen dacht ik dat uitsluitend winstbejag de drijfveer was, maar nu verdenk ik ze er ook van dat ze zichzelf daadwerkelijk zien als hulpverlener. Tenminste, zo presenteren ze zich op de achterflappen. Ze lopen over van ervaring en willen niets liever dan de opgedane kennis en wijsheid met de lezer delen. Foto’s waar op gepoogd wordt begrijpend te kijken, sieren de achterflap. Oké, titels als ‘Elke dag je hoofd en inbox leeg’ en ‘Passie is wie je bent’ zijn natuurlijk geen literaire hoogstandjes. Nu betreft het hier ook geen echte literatuur. Godzijdank hebben deze scribenten veelal nog niets anders gepubliceerd dan vakliteratuur. “En welk vak betreft het hier dan?”, hoor ik U al vragen, maar daar valt weinig zinnigs over te zeggen. De auteurs zelf bezigen termen als life hacking en persoonlijke ontwikkeling. Zelf houd ik het - onderuit hangend op mijn bank - op deskundologie.

Waar het bij deze boekjes nadrukkelijk ook om gaat (en ik vermijd hier opzettelijk het woord bottom line, dat trendy taalgebruik vind ik op den duur bijster vermoeiend) is dat ze als opstap dienen voor achterliggende diensten. Dit zijn vaak workshops of trainingen die klauwen met geld kosten, waarvoor de auteur in de rol van docent dan wel adviseur treedt en wederom met bijzonder veel kennis van zaken het beste met U voor heeft. Wees gerust, er blijft begrijpend gekeken worden, want de klant is koning. Uiteraard hoor ik vaak het volgende:“U bent gewoon jaloers, want niet iedereen kan zomaar een zelfhulpboek schrijven. En om gepubliceerd te worden moet je heel wat in huis hebben”.

Was het maar zo, de titel zelfhulpboekauteur is evenals elk andere vorm van auteurschap onbeschermd. Daarom is het ook een te laken titel, de term ambacht is hier beduidend meer op zijn plaats. Bovendien is objectieve kwaliteitsbeoordeling dan veel eenvoudiger. Neem bijvoorbeeld een landbouwer die geen eetbaar gewas uit de grond krijgt, iedereen weet dat hij niet voor dat vak geschikt is. Bij schrijvers ligt dit helaas anders. En het zijn er ook zo verdomde veel! Alleen al binnen de Nederlandse landsgrenzen dromen (al dan niet nat) ruim een miljoen mensen ervan een boek te publiceren. Om hun naam op omslag te zien prijken van een boek over kortharige Noorse schoothondjes of kronieken over liesbreuken bij binnenvaartschippers. Een boek over gepassioneerde lege hoofden past hier uiteraard perfect bij. En ik vrees dat de meeste andere publicaties in dit genre veel meer voorstellen. Het adagium ‘Ken u zelve’ is blijkbaar niet meer van deze tijd. En nu maar hopen dat ze daar niet óók weer boeken over gaan schrijven.

Kiezen of delen

Laatst lag er weer zo’n ongevraagde Volkskrant Banen in de bus. Ideaal voor de kattenbak, maar die heb ik niet. Evenmin een baan, dus eigenlijk behoor ik tot de doelgroep. Wat een fijn gevoel is dat overigens: tot de doelgroep horen. Vindt U niet?

Afijn, onder het genot van een verse kop filterkoffie, bladerde ik de krant door. De titel op de voorpagina dekte in dat opzicht goed de lading. De ene vacature naar de andere kwam voorbij. Het enige artikel dat tot nadere lezing uitnodigde droeg de titel Gek van de keuzes. "Gek", dacht ik, "dat overkomt mij zelden". Of beter gezegd nooit. Tenminste, ik kan me niet herinneren dat ik ooit gek ben geworden en al helemaal niet van keuzestress. En dat is ook nergens voor nodig want het is heel simpel. Je gaat iets doen. Of niet. En als je het zat of klaar bent ga je het niet meer doen. Dan ga je wat anders doen - op de bank zitten bijvoorbeeld - of gewoon niets doen. Lekker lanterfanten. Uit de neus pulken (wel daarna handen wassen!), uit het raam staren of een blokje om. Kortom, het maakt niet veel uit wat je doet. Als je het maar doet. Of niet, dat kan natuurlijk ook. Capiche?

Maar daar denken de sponsoren van desbetreffende artikel anders over. We moeten namelijk gecoacht worden, jawel. Dat de geraadpleegde hoogleraar psychologische functieleer van de Universiteit Utrecht ook niet de urgentie van keuzestressbehandeling inziet doet er verder niet toe. Zoals gezegd, er moet gecoacht worden. En dat kan - hoe toepasselijk - op allerlei manieren. Een daarvan is e-coaching en de coaches Simone en Marleen gaan komende maand online met U aan de slag. Alsof het niets is. En dat klopt, de cursus is geheel gratis. Wat overigens niet heel bijzonder is; sinds het boek Free van Chris Anderson is het weer heel salonfähig om diensten of producten gratis weg te geven. Overigens een ideale marketingstrategie want bij het vervolgtraject moet normaliter diep in de buidel worden getast. Net als vroeger de dealer op het schoolplein. De eerste keer is gratis… Maar genoeg zijpaden, we hadden het over het gewichtige onderwerp keuzestress.

Met name Uw keuzestress daar ik, zoals gezegd, hiervan verschoond ben. Toch val ik wat betreft leeftijd weldegelijk in gevarenzone, maar waarom ervaar ik dan geen keuzestress? Genetische superioriteit? Heb ik onvoldoende luxe om aan luxe-problemen te lijden? Ben ik simpelweg geen zeikerd? Voldoende levenservaring? Of zit ik nog in de fase van ontkenning? Wat een keuzes! En wederom geen stress. Snapt U het nog?

Zittend rijk worden

Daar had ik U mooi te pakken! U dacht zeker geld te kunnen verdienen met niksen. Dat kan natuurlijk niet, dus bij deze bent U gewaarschuwd. Doch er zijn minder bonafide sujetten die U dit willen doen geloven. Dat loopt dan via obscure advertenties of dure betaalnummers. En terwijl U denkt rijk te worden spekt u andermans kas. Eigenlijk zijn zij degene die rijk willen worden maar dan niet slapend. Daar is hun geweten namelijk te getroebleerd voor, hun handelswijze kan eenmaal niet samengaan met een heerlijke nachtrust.

Deze louche figuren komen in allerlei gedaantes en betrekkingen voor, neem bijvoorbeeld de wereld van online marketing. Het is daar niet allemaal kies. Een voorbeeld: zij smeren U dure Adwords aan en beloven een gouden toekomst. Hoe meer U - als kleine zelfstandige - gaat adverteren met Adwords, hoe meer bezoekers, omzet en winst U krijgt. Wat ze er niet expliciet vermelden is dat het wel een aanzienlijk Adwords budget vereist om voldoende bezoekers naar uw website te lokken om hier daadwerkelijk geld aan verdienen. En is het niet adverteren met Adwords, dan halen ze wel affiliate marketing van stal. Nog zo’n stokpaardje van ze.

Ik heb het allemaal achter me gelaten en ga een heerlijk uiltje knappen op mijn bank. Ongetroebleerd en als een koning te rijk.

Andermans haard is goud waard

“Dat kun je zo niet stellen!”, riep hij verontwaardig. Aan mijn snel geïrriteerde onderburen dacht hij op dat moment even niet. Mijn goede vriend Eagle was duidelijk aangeslagen door mijn opmerking over zijn vorig jaar aangeschafte koophuis. Na lang sparen, beraadslagen en twijfelen had hij vorig jaar de knoop doorgehakt. Maandenlang ging de helft van zijn gesprekken over niets anders dan leningen, hypotheken, overwaarde en wat er al niet komt kijken om het financieel plaatje rondom de aankoop van een huis rond te krijgen. Destijds raadde ik hem aan om lekker te blijven huren (bij voorkeur scheef) aangezien de huizenprijzen zouden gaan dalen, maar hij was vastberaden. “Wat jij wil, maar kom niet klagen als het tegenvalt”, zei ik nog om min of meer voorgoed het onderwerp achter ons te laten.

Tot vandaag dus. Eagle kwam klagen over dat zijn huis in waarde daalde, de hoge lasten van de hypotheek en of het verstandig zou zijn om wellicht over te stappen naar een andere bank. Gelukkig viel de DSB sinds kort af, maar daardoor had hij in de andere hypotheekaanbieders ook minder vertrouwen gekregen. En toen liet ik het vermaledijde woord ‘huren’ vallen. Waarom hij niet net als ik ouderwets ging huren? Geen zorgen over onderhoud of kleine lettertjes in de koopsompolis. Hooguit snel geïrriteerde onderburen, maar die kun je overal hebben. Of krijgen. Of zelf worden. Had Eagle daar weleens over gedacht?

Ach, uiteindelijk blijft Eagle waarschijnlijk gewoon wonen waar hij nu zit. Er wordt geen hypotheek overgesloten, maar wel financieel afgezien en vooral gepiekerd. En dat ondanks zijn fijne openhaard, zeker met de aankomende winter. Laat ik me er binnenkort maar eens aan verwarmen. Nu hij nog niet op haardhout heeft bezuinigd.

Bankrun bij bankhanger

Wat een soap in het pittoreske Wognum en omstreken. DSB failliet, een half afgebouwd museum voor magisch realistische kunst, meutes voor de deur en een schrale kerst voor iedereen met een tokkie-lening. Dat is, beknopt samengevat, het hele bankdebacle van afgelopen weken. Ik zal er niet omheen draaien: onderuitgezakt op de bank kijk ik er graag naar. Niet te lang overigens, ik erger me namelijk snel aan dat gefoeter van al die mensen.

Dat snap ík dan weer niet: als je een achtergestelde lening hebt ben je nu eenmaal het haasje bij een faillissement. Dat staat zelfs in de grote lettertjes van het contract. Maar toch wordt er alleen maar geklaagd dat ze door alles en iedereen bedrogen zijn. En wie gaat na het Icesave-fiasco meer dan een 100.000 euro op een spaarrekening, en dan nog wel bij ome Dick, zetten? Dat blijken dan ook nog eens duizenden ‘gedupeerden’ te zijn. Tenenkrommende onwetendheid? Of zou het toch te maken hebben met de riante rentevergoeding? Komt het dan uiteindelijk neer op hebzucht? Hoe banaal dit alles!

Ik zal u verklappen dat onder mijn bank een enveloppe met tientjes ligt. Voor het geval de pizzakoerier aan de deur staat. Of een collectant voor een goed doel dat me wél aanstaat. En het bespaart me het troosteloze aanzicht van die rijen bij de pinautomaat. Maar niet verder vertellen, ik heb geen behoefte aan een bankrun.