This is Sparta!

Sparta vreest niemand. Liever strijdend ten onder gaan, dan te knielen voor barbaarse tyrannie. Dit is in het kort de boodschap van de actiefilm 300, waarin de Spartaanse koning Leonidas en zijn bondgenoten ten strijde tegen de barbaarse Perzen onder leiding van de overmoedige Xerxes. Hoewel ze maar met driehonderd man zijn, winnen de Spartaanse hoplieten slag na slag. Zij vechten voor hun land, hun volk en hun idealen maar bovenal voor vrijheid. Ze geven graag hun levens om de wereld van mysticisme en tirannie te bevrijden. Anders dan de troepen van Xerxes die slaafsheid en onderdanigheid wordt toegeschreven. Dat U het even weet.

300 is gebaseerd op de graphic novel van Frank Miller die bekend is van o.a. Sin City dat twee jaar geleden al een succesvolle Hollywood-bewerking kreeg. De uitgebreide achtergrond van 300 vinden we terug bij de geschiedschrijver Herodotus (485 v. Chr. - 425/420 v. Chr.). In zijn historische verhandelingen beschrijft hij hoe de Griekse stadstaten zich verzamelden onder leiding van Sparta, wiens soldaten beschouwd werden als de best getrainde soldaten ter wereld. Uit politieke en religieuze overwegingen kon het Griekse leger niet op volledige sterkte aantreden. Leonidas voorzag de uitkomst van de veldslag al en koos zelf 300 hoplieten. Het totale Griekse leger bestond uit ongeveer 4000 man.

Volgens Herodotus had Xerxes meer dan 3 miljoen man en dronken ze hele rivieren leeg. Sterke verhalen die we met een korreltje zout nemen; U moet niet alles geloven wat die oude Grieken U willen doen geloven. Enfin, Leonidas koos een nauwe pas in de bergen, bij Thermopylae, als de plaats waar de Grieken met de Perzen de strijd zouden aangaan. Deze bergpas was zo nauw dat twee strijdwagens slechts met moeite naast elkaar konden rijden. Aan de ene kant was een steile berghelling, aan de andere kant een hele steile klif. De militaire betekenis van Thermopylae was beperkt; in de westerse geschiedschrijving kreeg het de status van schoolvoorbeeld van een heldhaftige nederlaag. Het was echter geen keerpunt in de oorlog. Er kon niet worden voorkomen dat Perzen Athene plunderden, maar het gaf de bevolking wel de tijd om te vluchten naar het eiland Salamis. Hier vond korte tijd later de zeeslag bij Salamis plaats waar de Perzische vloot vernietigd werd en de Perzen zich definitief moesten terugtrekken.

300 is een amusant spektakel. Het stripverhaal komt – zelfs vanaf de bank – goed tot leven en spat vol bombast van het scherm af. De historische relevantie is natuurlijk verwaarloosbaar maar het resultaat is – net zoals de tv-serie Rome en de speelfilm Gladiator - uitermate geslaagd.